Styczeń to zazwyczaj miesiąc, w którym patrzymy na nasze cele na rok i zdajemy sobie sprawę, jak długo odpychaliśmy naszą opiekę zdrowotną. Zastanawiając się, jak ważne jest zgłaszanie się na badania lekarskie, porozmawiamy dziś o chorobie, która niestety każdego roku dotyka tysiące kobiet: raku szyjki macicy.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rak szyjki macicy jest czwartym pod względem częstości występowania nowotworem u kobiet, z około 604 000 nowych przypadków i 342 000 zgonów w 2020 r. na całym świecie. Można jednak temu schorzeniu zapobiegać i leczyć. Jesteśmy tutaj, aby Ci pomóc i wyjaśnić Procedura LLETZi jego rola w leczeniu komórek przedrakowych.

Rak szyjki macicy: objawy i oznaki

W większości przypadków rak szyjki macicy jest spowodowany uporczywą infekcją typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) wysokiego ryzyka. Według WHO progresja od nieprawidłowych komórek do nowotworu trwa zwykle około 15–20 lat. Jednakże u kobiet z osłabionym układem odpornościowym, np. u kobiet z nieleczonym wirusem HIV, zmiana ta może nastąpić szybciej, często w ciągu 5–10 lat.

Chociaż nie zawsze może dawać zauważalne objawy na wczesnym etapie, ważne jest, aby ludzie byli świadomi potencjalnych znaków ostrzegawczych. Typowymi objawami są nieprawidłowe krwawienia z pochwy pomiędzy miesiączkami, po stosunku lub po menopauzie. Utrzymujący się ból miednicy, dyskomfort podczas stosunku płciowego i nietypowa wydzielina z pochwy, która może być zabarwiona krwią, to także objawy, których nie należy ignorować.

Zapobieganie:

Istnieje kilka działań, które możesz podjąć, aby zapobiec schorzeniu i wykryć nieprawidłowości jeszcze zanim zaczną się pojawiać objawy, zwiększając tym samym szanse na skuteczną interwencję i leczenie, na przykład:

  • Szczepienie przeciwko HPV: Jedną z najskuteczniejszych metod zapobiegania rakowi szyjki macicy jest szczepienie przeciwko wirusowi HPV. Szczepionka przeciwko wirusowi HPV jest zalecana zarówno dziewczętom, jak i chłopcom przed podjęciem aktywności seksualnej, zwykle w wieku około 9–14 lat. Chroniąc przed najczęstszymi typami wirusa HPV wysokiego ryzyka, szczepionka znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy w późniejszym życiu.
  • Regularne rozmazy Pap: Regularne badania przesiewowe, takie jak wymazy Pap (testy Pap) i testy HPV, odgrywają kluczową rolę we wczesnym wykrywaniu i zapobieganiu. Wymazy cytologiczne mogą wykryć nieprawidłowe komórki w szyjce macicy, umożliwiając szybką interwencję, zanim rozwiną się one w nowotwór. Wytyczne zalecają, aby kobiety rozpoczynały regularne badania przesiewowe w wieku około 21 lat i kontynuowały je przez całe życie.
  • Bezpieczne praktyki seksualne: Uprawianie bezpiecznego seksu może zmniejszyć ryzyko zakażenia HPV. Konsekwentne i prawidłowe używanie prezerwatyw może zmniejszyć ryzyko zarażenia lub rozprzestrzenienia się wirusa HPV i innych infekcji przenoszonych drogą płciową. Otwarta komunikacja z partnerami seksualnymi na temat zdrowia seksualnego jest niezbędna do utrzymania zdrowego i bezpiecznego stylu życia seksualnego.
  • Zaprzestanie palenia: Palenie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem raka szyjki macicy. Substancje chemiczne zawarte w tytoniu mogą uszkadzać komórki szyjki macicy i przyczyniać się do postępu infekcji HPV. Rzucenie palenia nie tylko korzystnie wpływa na ogólny stan zdrowia, ale także zmniejsza ryzyko raka szyjki macicy i innych nowotworów.

Leczenie raka szyjki macicy

  • Procedura LLETZ: Procedura elektrochirurgicznego wycięcia pętli (LLETZ) to interwencja medyczna stosowana w leczeniu nieprawidłowości szyjki macicy, szczególnie tych wykrytych podczas badań przesiewowych, takich jak wymazy cytologiczne. LLETZ polega na użyciu cienkiej pętli drucianej podgrzewanej prądem elektrycznym w celu precyzyjnego usunięcia nieprawidłowej tkanki szyjki macicy. Ta procedura jest często zalecana, gdy wymazy cytologiczne lub biopsje wskazują na obecność komórek przedrakowych lub nowotworowych. LLETZ jest uważany za drobny zabieg chirurgiczny, zwykle wykonywany w warunkach ambulatoryjnych. Szczegółowe informacje na temat procedury LLETZ można uzyskać u swojego konsultanta.
  • Chirurgia: Często zaleca się interwencje chirurgiczne w zależności od stadium i zasięgu raka szyjki macicy. Procedury mogą obejmować usunięcie nieprawidłowych komórek, części szyjki macicy lub, w bardziej zaawansowanych przypadkach, histerektomię (usunięcie macicy). Leczenie chirurgiczne ma na celu wyeliminowanie komórek nowotworowych i zapobieganie dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby.
  • Radioterapia: Radioterapia wykorzystuje wysokie dawki promieniowania do namierzania i niszczenia komórek nowotworowych. Często stosuje się ją w połączeniu z zabiegiem chirurgicznym lub jako podstawowe leczenie zaawansowanego raka szyjki macicy. Takie podejście jest szczególnie skuteczne w przypadkach, gdy sama operacja może nie wystarczyć.
  • Chemoterapia: Chemioterapia polega na stosowaniu leków zabijających lub hamujących wzrost komórek nowotworowych. Można go podawać doustnie lub dożylnie i często stosuje się go w połączeniu z innymi metodami leczenia. Chemioterapię można zalecić przed operacją w celu zmniejszenia guza lub po operacji w celu wyeliminowania wszelkich pozostałych komórek nowotworowych.
  • Terapia celowana: Leki do terapii celowanej specyficznie celują w komórki nowotworowe, minimalizując jednocześnie uszkodzenia zdrowych komórek. Terapie te mogą być zalecane w przypadkach, gdy standardowe leczenie nie jest tak skuteczne lub gdy rak nastąpił nawrót.

Podsumowując, rak szyjki macicy jest chorobą, której można zapobiegać i którą można leczyć, a kluczowe znaczenie ma wczesne wykrycie udany wyniki. W przypadku zdiagnozowanych osób można zastosować kombinację operacji, radioterapii, chemioterapii i terapii celowanej, w zależności od stadium i charakterystyki nowotworu.

Ważne jest, aby kobiety otrzymywały informacje na temat zdrowia szyjki macicy, poddawały się regularnym badaniom przesiewowym i przestrzegały zaleceń opieki zdrowotnej, aby zapewnić wczesne wykrycie i w razie potrzeby skuteczne leczenie. Podejmując proaktywne działania, możemy pracować nad przyszłością, w której rak szyjki macicy stanie się zjawiskiem rzadkim, któremu można zapobiegać.